vrijdag 3 februari 2017

Luchtvaart: crash Tenerife (1977)

-Behalve de Bijlmerramp en de crash van Turkish Airlines vlak voor de landing op Schiphol heeft het Canadese onderzoeksprogramma ‘Air Crash Investigation’ ook de crash – en het onderzoek – in beeld gebracht van de grootste ramp in luchtvaartgeschiedenis: die op Tenerife tussen een KLM Jumbo en een van PanAm. 583 Dodelijke slachtoffers. Aan de zijde van de PanAm waren een zestigtal overlevenden, o.a. de co-piloot Robert Bragg. Hij komt ook in de uitzending aan het woord.https://www.youtube.com/watch?v=HuvND-1pwNU  
-
De vliegtuigramp van Tenerife vond plaats op zondag 27 maart 1977 op de luchthaven Tenerife Noord (destijds bekend als Los Rodeos) op het Canarische eiland Tenerife. De populariteit van dit toeristenoord verbaast enigszins: het weer kan er snel omslaan. Op die noodlotsdag kwam er dichte mist opzetten. 
-
PanAm was verzocht de (enige) start- en landingsbaan te verlaten, maar dat kon ze niet op dat punt: de bocht was te scherp. Ze was nog aan het taxiën naar de volgende afslag. 
-
Er was geen grondradar: de verkeerstoren kon de vliegtuigen niet zien, door de mist. 
-
Er was enige verwarring in de communicatie doordat de toren op dezelfde golflengte communiceerde met de bemanning van beide toestellen. Daarbij kwamen nog de verschillende accenten: Spaans, Nederlands, Amerikaans. Neemt niet weg dat beide bemanningen konden horen hoe hun posities waren, ook ten opzichte van elkaar.
-
Er was haast: indien KLM niet op tijd kon vertrekken, maar een nacht aan de grond moest blijven, had dat zo’n 40.000 dollar aan extra onkosten voor de maatschappij met zich meegebracht. De 50-jarige KLM-captain Veldhuyzen van Zanten was zowat ‘het gezicht van de KLM’: zeer ervaren vlieger en instructeur. Zowel de boordwerktuigkundige als de 2de piloot uitten hun twijfel of de PanAm echt wel van de baan af was. Ze durfden niet in te grijpen toen de captain ‘ja’ zei.  
-
Een nieuwe factor voor mij was het feit dat Van Zanten enige maanden daarvoor niet gevlogen had. Maar alleen instructie gegeven in de vluchtsimulator. Dat is een heel nuttig trainingsmechaniek maar het mist één belangrijk aspect: het contact met de toren. En precies daar lag de beslissende fout. Van Zanten vertrok zodra hij ‘take off’ gehoord had, over het hoofd ziende dat slechts ‘ready for take off‘ bedoeld was.
-
KLM heeft o.a. de Crew Resource Management training verbeterd. Geleerd wordt dat ook de meest ervaren senior captain fouten kan maken en dat ingrijpen dan een plicht is.
-
De internationale verkeersleiding gebruikt het woord take off nu alleen nog als het werkelijk opstijgen betreft. ‘Ready fo take off’ is veranderd in ‘Ready for departure’. Om ieder misverstand uit te sluiten.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten