Op dit weblog geen dierproeven en proefdieren, maar diverse andere onderwerpen. Voel je vrij te reageren, bij het bericht hieronder of mail aan edb631@gmail.com
maandag 29 juli 2013
zondag 28 juli 2013
Bruinkleuring
Enzymatische bruinkleuring is een biochemische omzetting, die niet hetzelfde is
als de bruinkleuring die ontstaat als je appeltjes bakt. Die is te danken aan
karamellisatie van suikers, of de reactie van suikers en eiwitten (de Maillard
reactie).
Waarom treedt de reactie pas op bij weefselbeschadiging ?
Er kan ook bruinkleuring ontstaan door afbraak van
vitamine C, maar dat is dan nog een ander verhaal (vb. in fruitsap dat wat
minder fris geel ziet).
Er bestaan enorm veel enzymen en enzymatische omzettingen. Eén groep enzymen zorgt ervoor dat in groenten en fruit een bruine kleur ontstaat als het weefsel beschadigd wordt. De reactie treedt dus zeker niet enkel op in appels maar ook in bv. banaan, peer, ananas, sla, aardappelen enzovoort. Het weefsel kan fysisch beschadigd worden (door appel te laten vallen of door vogels of wormpjes die gaatjes boren) maar ook door rijping zelf, waardoor dus ook bruinkleuring kan ontstaan.
De reactie zelf is eigenlijk een oxidatiereactie; een reactie waarbij zuurstof
als reactiepartner optreedt. Het substraat (de stof die reageert met zuurstof)
zijn fenolen. Dit is een groep van organische stoffen die veel voorkomen in
plantaardige grondstoffen. Deze stoffen reageren met zuurstof onder toedoen van
het aanwezige enzym tot eerst een kleurloze verbinding die dan verder reageert
met andere stofjes in de appel (aminozuren, bouwstenen van eiwitten) waardoor
de feitelijke bruingekleurde pigmenten ontstaan.Er bestaan enorm veel enzymen en enzymatische omzettingen. Eén groep enzymen zorgt ervoor dat in groenten en fruit een bruine kleur ontstaat als het weefsel beschadigd wordt. De reactie treedt dus zeker niet enkel op in appels maar ook in bv. banaan, peer, ananas, sla, aardappelen enzovoort. Het weefsel kan fysisch beschadigd worden (door appel te laten vallen of door vogels of wormpjes die gaatjes boren) maar ook door rijping zelf, waardoor dus ook bruinkleuring kan ontstaan.
Waarom treedt de reactie pas op bij weefselbeschadiging ?
Normaal zitten de enzymen en het substraat (fenolen)
van elkaar gescheiden in een plantaardige cel (je hebt namelijk in een plantencel
allerlei afzonderlijke ruimtes of vacuolen), als je nu het weefsel gaat
beschadigen maak je de cel kapot en gaat de inhoud van de verschillende
vacuolen met elkaar samen komen; enzym en substraat komen bij elkaar en
natuurlijk heb je overal zuurstof; resultaat is dus dat de enzymen hun werk
beginnen doen, de fenolen oxideren en later aanleiding geven tot een bruine
kleur.
De reactie is niet schadelijk: er worden dus geen toxische stoffen of zo gevormd; ze beïnvloedt duidelijk de kleur en soms ook wel de smaak van het product: die bruine pigmenten binden namelijk gemakkelijk aan eiwitten en als je weet dat onze tong en onze smaakpapillen daar allemaal uit eiwit bestaan begrijp je wel dat we dit op één of andere manier wel kunnen proeven.
De reactie is niet schadelijk: er worden dus geen toxische stoffen of zo gevormd; ze beïnvloedt duidelijk de kleur en soms ook wel de smaak van het product: die bruine pigmenten binden namelijk gemakkelijk aan eiwitten en als je weet dat onze tong en onze smaakpapillen daar allemaal uit eiwit bestaan begrijp je wel dat we dit op één of andere manier wel kunnen proeven.
Remedie: snel je appel opeten; onder water dompelen
(zuurstof wegnemen), beetje citroensap toevoegen (verzuurt en dat vindt enzym
niet leuk)
-De reactie treedt feitelijk ook in iets gewijzigde vorm op in ons lichaam: als we bruin worden door in de zon te liggen, zijn daar gelijkaardige reacties voor verantwoordelijk.
-In zwarte thee is deze reactie ook opgetreden: eerst had je groene blaadjes die vermalen worden (weefselbeschadiging) en dus worden ze bruin; hierdoor ontstaat de typische kleur en smaak van thee.
Bruno De Meulenaer
-De reactie treedt feitelijk ook in iets gewijzigde vorm op in ons lichaam: als we bruin worden door in de zon te liggen, zijn daar gelijkaardige reacties voor verantwoordelijk.
-In zwarte thee is deze reactie ook opgetreden: eerst had je groene blaadjes die vermalen worden (weefselbeschadiging) en dus worden ze bruin; hierdoor ontstaat de typische kleur en smaak van thee.
Bruno De Meulenaer
Kurtz
"We voeren stroomopwaarts om Kurtz te ontmoeten"
Kurtz is a central fictional character in Joseph Conrad's novella Heart of Darkness (1899).
Kurtz is ivory trader sent by a shadowy Belgian company into the heart
of an unnamed place in Africa (generally regarded as the Congo Free
State), and commander of a trading post.
He monopolises his position as a demigod among native Africans.
Kurtz meets
with the novella's protagonist, Charles Marlow, who returns him to the coast
via steamboat. Kurtz, whose reputation precedes him, impresses Marlow strongly,
and during the return journey Marlow is witness to Kurtz's final moments.
vrijdag 26 juli 2013
woensdag 24 juli 2013
Avocado
Foto: B.navez |
De
vrucht van de avocado is vrij groot (tot 33 cm lang), peervormige of eerder
rond en kan tot 2,3 kg wegen. De kleur varieert van groen tot donkerbruin en
paars-achtig. De schil van de vrucht is min of meer oneffen of bobbelig. Het
zachte, romige, vruchtvlees is groen of geel van kleur en smaakt nootachtig;
rijp is het vruchtvlees vrijwel zacht als boter.
De avocadovrucht is bijzonder
voedzaam. In tegenstelling tot de meeste vruchten bevat de avocado zeer veel
olie (5 tot 23 g per 100 g vruchtvlees). De olie in de vrucht bestaat
voornamelijk uit onverzadigde vetten en heeft dus een gunstige
invloed op het cholesterolgehalte.
De avocado bevat ook veel mineralen zoals
ijzer en kalium en is tevens rijk aan proteïne.
Middenin de vrucht bevindt zich een grote houtige pit, die voor consumptie
verwijderd wordt. Bij rijpe vruchten ligt de pit los en kan men, bij het
schudden van de vrucht, de pit horen rollen.
Avocado's worden ook veel gebruikt in schoonheidsmaskers, omdat ze goed voor de
huid zijn.
Avocadovruchten worden voornamelijk rauw gegeten. Net als bij appels
kleurt na het schillen het vruchtvlees snel bruin door blootstelling aan de
lucht (enzymatische
bruinkleuring). Dit kan worden tegengegaan door het toevoegen van citroensap.
bron wikipedia
maandag 22 juli 2013
Schilderijenroof
Het is goed voor te stellen dat de Roemeense boerin de schilderijen uit de Rotterdamse Kunsthal aanzag voor werk van kladschilders. Daar wilde ze niets mee te maken hebben. Weer een of andere dwaasheid van een zoon van haar.
vrijdag 19 juli 2013
Steinlen
Théophile-Alexandre
Steinlen (1859-1923)
was een Franse tekenaar, schilder en graficus.
Hij
groeide op in een kunstenaarsfamilie en bezocht de academie in zijn
geboorteplaats. In het stedelijk gymnasium in Lausanne vervaardigde hij een
grote wandschildering.
Op
zijn 22e ging hij met zijn jonge vrouw Emile Mey naar de kunstenaarswijk Montmartre
in Parijs. La Belle Époque brak aan en Frankrijk voelde zich het middelpunt van
de wereld. De bouw van de Sacré Cœur was begonnen en Montmartre kreeg de
reputatie van een wijk van schrijvers, dichters, kunstenaars en
levensgenieters. Steinlen bleef Montmartre tot zijn dood toe trouw. Hij woonde
onder meer op het adres 21 rue Caulaincourt.
Steinlen
raakte op Montmartre bevriend met een groep kunstenaars, onder wie Henri de
Toulouse-Lautrec en Adolphe-Léon Willette. Steinlen tekende voor café Le Chat Noir
zijn beroemdste affiche, met daarop een hooghartige zwarte kat. Een
soortgelijke kat verscheen op het uithangbord dat Steinlen voor het
café-cabaret ontwierp. Ook buiten de affiches om hield Steinlen zich bezig met
katten; zij maakten deel uit van zijn dagelijks leven. Hij tekende, schilderde,
modelleerde katten en sneed katten uit hout. Steinlen werd om dit dier dan ook
het meest bekend.
bron
wikipedia
Castilla y Leon es vida
In de trein naar huis zat in de coupé naast mij een jong
Spaans stelletje. Hij droeg een shirt met opschrift: Castilla y Leon es vida. Hij
wilde haar steeds zoenen en zij liet zich dat welgevallen. Verder speelden ze
met hun electronica (tablet/iPhone).
‘Ja’ dacht ik ‘zo begint het.
En over 10, 15 jaar staan ze elkaar naar het leven.'
donderdag 18 juli 2013
Transformatorhuisje (herzien)
Vandaag
een kijkje in een transformatorhuisje. Er werd een nieuwe hoogspanningskabel
ingevoerd, die de oude moet vervangen. Heel veel staat er niet in zo’n kleine ruimte.
De
nieuwe kabel (rood) levert 10.000 volt (10 kV).
Door
de transformator in het gebouwtje - rechts op de foto - wordt deze spanning omgezet naar 220 volt.
Vervolgens
gaan er kabels (grijs; rechts bovenin) met deze spanning naar de woonhuizen.
Tussen
de verschillende transformatorhuisjes lopen ondergronds de kabels met 10 kV.
De
huisjes staan in een cirkel, die stroom garandeert ook als er een storing in zo’n
huisje mocht zijn.
Dan
wordt stroom van de andere zijde aangeleverd.
Onder
andere door het gebruik van kunststof is de techniek veel veiliger dan vroeger
geworden, maar helemaal zonder risico is het nooit. Monteurs die aan de
hoogspanningskabel werken, zijn daarvoor gekwalificeerd. Zij werken nooit
alleen.
woensdag 17 juli 2013
Huiszitten (herzien)
De Huiszittenhuizen zijn de huizen van waaruit de bedeling aan 'huiszittende armen' plaatsvond. Dat zijn arme mensen die niet in een gasthuis of tehuis waren gehuisvest, maar nog in hun eigen huis woonden.
Deze vorm van armenzorg is ontstaan uit de armenzorg van de kerk en kwam in de 17de eeuw onder de hoede van het stadsbestuur. Er was in Amsterdam zowel aan de Oude als aan de Nieuwe Zijde een Huiszittenhuis.
In 1808 zijn de beide instellingen samengevoegd onder het bewind van de Regenten van de Huiszittende Stadsarmen. Een aanpassing van de Armenwet in 1870 betekende het einde van de Huiszittenhuizen en hun regenten. Bij raadsbesluit van 9 november 1870 werd de bedeling vanuit de Huiszittenhuizen opgeheven.
De Oude Kerk in Amsterdam heeft een Huiszittenkapel.
In Stompwijk is een Huijssittersweg.
Air Crash San Francisco
De overlevenden willen vooral informatie over de
automatische gashendel, veiligheidsgordels en noodevacuatiesystemen.
De Asiana Airlines Boeing 777 had meer dan 300
passagiers en personeel aan boord toen het vliegtuig crashte tijdens de landing
op het vliegveld van San Francisco.
Meer dan 180 mensen raakten gewond en 3 passagiers
vonden de dood. Onderzoekers hebben gezegd dat het vliegtuig te langzaam
vloog.
Maandag al spanden een vrouw en haar zoon,
eveneens passagiers, een proces aan tegen Asiana.
Volgens hun aanklacht heeft het personeel
''een uitgebreide lijst aan fouten'' gemaakt en was het onvoldoende
getraind en gecontroleerd.
Ze willen 5 miljoen dollar voor de geleden
schade.
xxx
Commentaar
Altijd gevaar bij landing: te
langzaam vliegen. Als je te snel vliegt sta je niet op tijd stil; vlieg je te
langzaam, dan val je als een baksteen uit de lucht.
zondag 14 juli 2013
De voorbeeldige MANGOEST
Mangoesten
zijn kleine, katachtige roofdieren die leefgebieden hebben in Afrika, Azië, het Caribisch
gebied en zuidelijk Europa.
Het zijn carnivoren en ze eten insecten, hagedissen, slangen (waaronder giftige soorten!), wormen en
andere kleine dieren.
In
totaal zijn er ruim 30 soorten bekend waarvan de bekendste het Stokstaartje
is, die zo ongeveer in iedere dierentuin vertegenwoordigd is.
In het Jungleboek van Rudyard Kipling staat een verhaal waarin een mangoest als huisdier gehouden wordt. Zijn naam is Rikkie-tikkie-teevie, dat schijnt klanknabootsend te zijn. Hij bijt daarin inderdaad een cobra dood – geen kleinigheid.
Rikkie-Tikkie-Teevi is een goed voorbeeld voor alle padvinders (scouts). Hij is:
opmerkzaam,
leergierig,
lenig,
snel,
dienstbaar,
schoon,
slim,
handig en
moedig.
Hij werkt graag samen met
anderen en wil anderen graag helpen.
dinsdag 9 juli 2013
Het woeden der gehele wereld
Het
woeden der gehele wereld zal niet de roman zijn waar Maarten ’t Hart met het
meeste plezier aan terugdenkt.
Aanvankelijk
is het aardig, en met humor geschreven. Er komt een eigentijdse pedofiel in
voor – hoewel dit boek dateert uit de negentiger jaren van de vorige eeuw – en er
is een jongeman die zich graag als vrouw verkleedt. Verder is er in het hele
boek veel aandacht voor klassieke muziekstukken, onder andere door de
hoofdpersoon die pianoles heeft. En dan is er de couleur locale van het schilderachtige
Maassluis, met z’n orthodox-christelijke geschiedenis; beschrijving daarvan kun
je aan ’t Hart overlaten.
Maar
op een gegeven moment wordt het vervelend. Dan gaat het genre zich opdringen,
t.w. dat van de thriller. Er is een politieman doodgeschoten en wil degene die
dat gedaan heeft zijn/haar vinger opsteken? Het schijnt waar gebeurd, en aangezien
de moord nooit opgelost is, maakt ’t Hart er zijn eigen versie van.
De
vraag is alleen waarom ik dat zou willen weten.
De
aversie wordt vergroot door de ingewikkeldheid van de plot. Die begint in de
Tweede Wereldoorlog, met een mislukte vlucht op een logger naar Engeland. De
moord die er zijdelings mee verband houdt, vindt niet eerder plaats dan in ………..
1956! Het dodelijke schot wordt (vermoedelijk) gelost door de moeder van de hoofdpersoon,
die echter zijn moeder niet is. De hoofdpersoon blijkt aan het eind van het
verhaal getrouwd met zijn halfzus – zonder dat ze dat overigens van elkaar weten.
Het
is te ingewikkeld – en wat mij betreft te oninteressant – om het hier helemaal
uit de doeken te doen. Ik zou zeggen: verdoe er je tijd niet mee.
Maarten
’t Hart, Het woeden der gehele wereld (roman, 1993)
maandag 8 juli 2013
zaterdag 6 juli 2013
vrijdag 5 juli 2013
Dubbele hit
Eeuwenlang stonden de Shetlandeilanden bij ons bekend als Hitland of de
Hitlandse eilanden
Ze waren beroemd om hun dwergpaardjes.
Die werden aanvankelijk Hitlandse
paarden genoemd. Dit werd eerst verkort tot hitlander en vervolgens
tot hit of hitje.
Aanvankelijk werden
Hitlandse paarden vooral ingezet voor ondergronds werk in de mijnen, maar halverwege de 19de eeuw werden ze ontwikkeld voor trekkend werk en werd het
kleine, maar brede en zware type gefokt.
In de 20ste eeuw werd dit woord verdrongen door Shetlandpony
(foto) en Shetlander, uit het Engels.
Hit(je) bleef bestaan, maar kreeg de betekenis van klein paard in het algemeen.
Overigens noemt men zo’n klein paardje in het noorden van ons land veelal ked(de).
Ked was van oorsprong de naam van een zeer kleine hit.
Een relatief groot dwergpaardje noemde men een dubbele hit.
Modern gezinsleven
*De
buren gaan opnieuw met vakantie naar Portugal. Het is er mooi weer en de campings zijn er ruimer dan elders. Evenwel, een ver en nogal prijzig reisje,
want ze gaan met de auto, en slepen een caravan achter zich aan. Dat betekent
veel brandstofkosten, vermeerderd met het gebruik van de airco, en de meerkosten
van tolwegen.
*Dochterlief,
negentien jaar, verwaardigt zich mee te gaan, maar niet langer dan voor één
week. Daarna gaat ze terug naar huis – met
het vliegtuig.
donderdag 4 juli 2013
Bangalore / Bengaluru
Bangalore is de hoofdstad van de Indiase staat
Karnataka.
Het heeft 8.425.970 inwoners en is de op twee na grootste
stad in India.
Het
is een belangrijk centrum van de informatietechnologie in India geworden en wordt wel de Silicon
Valley van India genoemd.
Voor Bangalore het centrum van de Indiase
IT wereld werd, was het bekend als de stad van de tuinen zoals Lal Bagh.
Je vindt het hier.
woensdag 3 juli 2013
Rudyard Kipling
dinsdag 2 juli 2013
Het hart van de Hartstichting
Dit is een schematische voorstelling van het hart. Daar kan de Hartstichting niet mee uit de voeten. Zij heeft er dit van laten maken:
Niet slecht naar mijn smaak. Van de bovenkant is een vlam gemaakt, die van de (witte) toorts afkomt. Spel met vorm en kleur. Een fatsoenlijker organisatie waardig.
maandag 1 juli 2013
De volmaakte zinloosheid: 'geocaching'
Ik zie een oudere man op een
dijkje scharrelen. Het bestaat uit kleine rotsblokken waartussen onkruid welig
opschiet. Een rare plek, want je moet ook nog over een hekje klimmen om er te
komen. Als hij niet oppast, belandt hij in het water. Zoekt hij misschien
groenvoer voor een konijn?
Toevallig is hij net klaar en
op de vaste wal gekomen vraag ik nieuwsgierig naar zijn activiteit. Welnu, geloof
het of niet: hij doet een spelletje! Dat
blijkt een vorm van verstoppertje te zijn. Je verstopt een voorwerp en meldt op
internet de coördinaten. Vervolgens gaan mensen dit zoeken en als ze het gevonden
hebben, noteren ze dat op een papiertje bij het voorwerp en waarschijnlijk ook
op internet. Het is internationaal en wordt gespeeld sinds het jaar 2000. Het
is iets minder eenvoudig dan het lijkt want vind maar eens iets tussen
rotsblokken. Of elders, in de struiken. De gekste (publieke) plaatsen worden
bedacht.
De man nodigt mij uit om het
voorwerp te bekijken. Over het hekje, de rotsblokken op. Het voorwerp ligt niet
onder een stuk steen maar ertussen, verstopt onder het onkruid. Het is een
klein pillendoosje waarin een rolletje papier zit, met daarop intussen
tientallen namen van vinders, met de data. Het is waterdicht.
Als hij uitverteld is, stapt
hij op de fiets, op weg naar de volgende geheime locatie.
Zo brengen in ons land zo’n
200.000 pensionado’s de dag door.