maandag 29 juli 2013

Mekka: vliegramp

 
De oorzaak van de vliegramp in Jeddah, de luchthaven van Mekka, was een te lage bandenspanning. Om geen tijd te verliezen was het oppompen van de banden uitgesteld. * Op de formulieren was door een monteur geknoeid met de juiste cijfers. **
Alvorens te kunnen opstijgen moest de DC 8 vijf km taxiën, in de brandende zon. Daardoor werden de zachte banden ook nog eens gloeiend heet. Aan boord waren meest pelgrims uit Nigeria, op weg naar huis.
Tijdens de start klapten twee banden, de piloten merkten dat niet. Het metaal van de velgen schurend over het beton zorgde voor een vonkenregen. Dat leidde tot brand van de naastliggende banden.
 
Toen het landingsgestel ingetrokken werd, werd het vuur daarmee het vliegtuig binnengehaald. Daar verbrandde het de bedrading, nog gevoed door de vloeistof van hydraulische leidingen. Het vliegtuig werd zo goed als onbestuurbaar. Uiteindelijk brak het vuur door de vloer van de passagiersruimte.
 
Bij terugkeer op het vliegveld explodeerde de machine in  de landing.
261 Personen kwamen om het leven, de grootste ramp in de Canadese luchtvaartgeschiedenis. 
De luchtvaartmaatschappij, Nationair, probeerde de schuld van de crash bij de Saoedische luchthavenautoriteit te leggen, door te beweren dat er een voorwerp op de starbaan gelegen had. Dat was niet het geval.

-------
 
* Banden worden gevuld met stikstof: minder brandbaar.

** Hieraan wordt door inspecteurs verschillende betekenis toegekend; in de praktijk komen overschrijvingen vaker voor, bijv. door vergissingen. 


zondag 28 juli 2013

Bruinkleuring

Enzymatische bruinkleuring is een biochemische omzetting, die niet hetzelfde is als de bruinkleuring die ontstaat als je appeltjes bakt. Die is te danken aan karamellisatie van suikers, of de reactie van suikers en eiwitten (de Maillard reactie).

Er kan ook bruinkleuring ontstaan door afbraak van vitamine C, maar dat is dan nog een ander verhaal (vb. in fruitsap dat wat minder fris geel ziet).

Er bestaan enorm veel enzymen en enzymatische omzettingen. Eén groep enzymen zorgt ervoor dat in groenten en fruit een bruine kleur ontstaat als het weefsel beschadigd wordt. De reactie treedt dus zeker niet enkel op in appels maar ook in bv. banaan, peer, ananas, sla, aardappelen enzovoort. Het weefsel kan fysisch beschadigd worden (door appel te laten vallen of door vogels of wormpjes die gaatjes boren) maar ook door rijping zelf, waardoor dus ook bruinkleuring kan ontstaan.

 
De reactie zelf is eigenlijk een oxidatiereactie; een reactie waarbij zuurstof als reactiepartner optreedt. Het substraat (de stof die reageert met zuurstof) zijn fenolen. Dit is een groep van organische stoffen die veel voorkomen in plantaardige grondstoffen. Deze stoffen reageren met zuurstof onder toedoen van het aanwezige enzym tot eerst een kleurloze verbinding die dan verder reageert met andere stofjes in de appel (aminozuren, bouwstenen van eiwitten) waardoor de feitelijke bruingekleurde pigmenten ontstaan.

Waarom treedt de reactie pas op bij weefselbeschadiging ?

Normaal zitten de enzymen en het substraat (fenolen) van elkaar gescheiden in een plantaardige cel (je hebt namelijk in een plantencel allerlei afzonderlijke ruimtes of vacuolen), als je nu het weefsel gaat beschadigen maak je de cel kapot en gaat de inhoud van de verschillende vacuolen met elkaar samen komen; enzym en substraat komen bij elkaar en natuurlijk heb je overal zuurstof; resultaat is dus dat de enzymen hun werk beginnen doen, de fenolen oxideren en later aanleiding geven tot een bruine kleur.

De reactie is niet schadelijk: er worden dus geen toxische stoffen of zo gevormd; ze beïnvloedt duidelijk de kleur en soms ook wel de smaak van het product: die bruine pigmenten binden namelijk gemakkelijk aan eiwitten en als je weet dat onze tong en onze smaakpapillen daar allemaal uit eiwit bestaan begrijp je wel dat we dit op één of andere manier wel kunnen proeven.

Remedie: snel je appel opeten; onder water dompelen (zuurstof wegnemen), beetje citroensap toevoegen (verzuurt en dat vindt enzym niet leuk)

-De reactie treedt feitelijk ook in iets gewijzigde vorm op in ons lichaam: als we bruin worden door in de zon te liggen, zijn daar gelijkaardige reacties voor verantwoordelijk.

-In zwarte thee is deze reactie ook opgetreden: eerst had je groene blaadjes die vermalen worden (weefselbeschadiging) en dus worden ze bruin; hierdoor ontstaat de typische kleur en smaak van thee.

Bruno De Meulenaer

Kurtz


Le vapeur “Roi des Belges” dans le Haut-Congo (1889)

"We voeren stroomopwaarts om Kurtz te ontmoeten"


Kurtz is a central fictional character in Joseph Conrad's novella Heart of Darkness (1899).
 
Kurtz is ivory trader sent by a shadowy Belgian company into the heart of an unnamed place in Africa (generally regarded as the Congo Free State), and commander of a trading post.
 
He monopolises his position as a demigod among native Africans.
 
Kurtz meets with the novella's protagonist, Charles Marlow, who returns him to the coast via steamboat. Kurtz, whose reputation precedes him, impresses Marlow strongly, and during the return journey Marlow is witness to Kurtz's final moments.

vrijdag 26 juli 2013

woensdag 24 juli 2013

Avocado

Foto: B.navez
De vrucht van de avocado is vrij groot (tot 33 cm lang), peervormige of eerder rond en kan tot 2,3 kg wegen. De kleur varieert van groen tot donkerbruin en paars-achtig. De schil van de vrucht is min of meer oneffen of bobbelig. Het zachte, romige, vruchtvlees is groen of geel van kleur en smaakt nootachtig; rijp is het vruchtvlees vrijwel zacht als boter.
 
De avocadovrucht is bijzonder voedzaam. In tegenstelling tot de meeste vruchten bevat de avocado zeer veel olie (5 tot 23 g per 100 g vruchtvlees). De olie in de vrucht bestaat voornamelijk uit onverzadigde vetten en heeft dus een gunstige invloed op het cholesterolgehalte.
 
De avocado bevat ook veel mineralen zoals ijzer en kalium en is tevens rijk aan proteïne.
 
Middenin de vrucht bevindt zich een grote houtige pit, die voor consumptie verwijderd wordt. Bij rijpe vruchten ligt de pit los en kan men, bij het schudden van de vrucht, de pit horen rollen. Avocado's worden ook veel gebruikt in schoonheidsmaskers, omdat ze goed voor de huid zijn.
 
Avocadovruchten worden voornamelijk rauw gegeten. Net als bij appels kleurt na het schillen het vruchtvlees snel bruin door blootstelling aan de lucht (enzymatische bruinkleuring). Dit kan worden tegengegaan door het toevoegen van citroensap.
 
bron wikipedia

maandag 22 juli 2013

Schilderijenroof

Het is goed voor te stellen dat de Roemeense boerin de schilderijen uit de Rotterdamse Kunsthal aanzag voor werk van kladschilders. Daar wilde ze niets mee te maken hebben. Weer een of andere dwaasheid van een zoon van haar.
 

vrijdag 19 juli 2013

Kalm aan



Steinlen


Théophile-Alexandre Steinlen (1859-1923) was een Franse tekenaar, schilder en graficus.

Hij groeide op in een kunstenaarsfamilie en bezocht de academie in zijn geboorteplaats. In het stedelijk gymnasium in Lausanne vervaardigde hij een grote wandschildering.

Op zijn 22e ging hij met zijn jonge vrouw Emile Mey naar de kunstenaarswijk Montmartre in Parijs. La Belle Époque brak aan en Frankrijk voelde zich het middelpunt van de wereld. De bouw van de Sacré Cœur was begonnen en Montmartre kreeg de reputatie van een wijk van schrijvers, dichters, kunstenaars en levensgenieters. Steinlen bleef Montmartre tot zijn dood toe trouw. Hij woonde onder meer op het adres 21 rue Caulaincourt.

Steinlen raakte op Montmartre bevriend met een groep kunstenaars, onder wie Henri de Toulouse-Lautrec en Adolphe-Léon Willette. Steinlen tekende voor café Le Chat Noir zijn beroemdste affiche, met daarop een hooghartige zwarte kat. Een soortgelijke kat verscheen op het uithangbord dat Steinlen voor het café-cabaret ontwierp. Ook buiten de affiches om hield Steinlen zich bezig met katten; zij maakten deel uit van zijn dagelijks leven. Hij tekende, schilderde, modelleerde katten en sneed katten uit hout. Steinlen werd om dit dier dan ook het meest bekend.
 

bron wikipedia

Castilla y Leon es vida


In de trein naar huis zat in de coupé naast mij een jong Spaans stelletje. Hij droeg een shirt met opschrift: Castilla y Leon es vida. Hij wilde haar steeds zoenen en zij liet zich dat welgevallen. Verder speelden ze met hun electronica (tablet/iPhone).
 
‘Ja’ dacht ik ‘zo begint het.
 
En over 10, 15 jaar staan ze elkaar naar het leven.'

donderdag 18 juli 2013

Transformatorhuisje (herzien)

Vandaag een kijkje in een transformatorhuisje. Er werd een nieuwe hoogspanningskabel ingevoerd, die de oude moet vervangen. Heel veel staat er niet in zo’n kleine ruimte.

De nieuwe kabel (rood) levert 10.000 volt (10 kV).
Door de transformator in het gebouwtje - rechts op de foto - wordt deze spanning omgezet naar 220 volt.
Vervolgens gaan er kabels  (grijs; rechts bovenin) met deze spanning naar de woonhuizen.

Tussen de verschillende transformatorhuisjes lopen ondergronds de kabels met 10 kV.
De huisjes staan in een cirkel, die stroom garandeert ook als er een storing in zo’n huisje mocht zijn.
Dan wordt stroom van de andere zijde aangeleverd.
 
Onder andere door het gebruik van kunststof is de techniek veel veiliger dan vroeger geworden, maar helemaal zonder risico is het nooit. Monteurs die aan de hoogspanningskabel werken, zijn daarvoor gekwalificeerd. Zij werken nooit alleen.


N.B. Elektrische stoel: 2 kV

woensdag 17 juli 2013

Huiszitten (herzien)

De Huiszittenhuizen zijn de huizen van waaruit de bedeling aan 'huiszittende armen' plaatsvond. Dat zijn arme mensen die niet in een gasthuis of tehuis waren gehuisvest, maar nog in hun eigen huis woonden.
 
Deze vorm van armenzorg is ontstaan uit de armenzorg van de kerk en kwam in de 17de eeuw onder de hoede van het stadsbestuur. Er was in Amsterdam zowel aan de Oude als aan de Nieuwe Zijde een Huiszittenhuis.

In 1808 zijn de beide instellingen samengevoegd onder het bewind van de Regenten van de Huiszittende Stadsarmen. Een aanpassing van de Armenwet in 1870 betekende het einde van de Huiszittenhuizen en hun regenten. Bij raadsbesluit van 9 november 1870 werd de bedeling vanuit de Huiszittenhuizen opgeheven.

 
De Oude Kerk in Amsterdam heeft een Huiszittenkapel.
In Stompwijk is een Huijssittersweg.

Air Crash San Francisco



De overlevenden willen vooral informatie over de automatische gashendel, veiligheidsgordels en noodevacuatiesystemen.

De Asiana Airlines Boeing 777 had meer dan 300 passagiers en personeel aan boord toen het vliegtuig crashte tijdens de landing op het vliegveld van San Francisco. 
 
Meer dan 180 mensen raakten gewond en 3 passagiers vonden de dood. Onderzoekers hebben gezegd dat het vliegtuig te langzaam vloog.

Maandag al spanden een vrouw en haar zoon, eveneens passagiers, een proces aan tegen Asiana.

Volgens hun aanklacht heeft het personeel ''een uitgebreide lijst aan fouten'' gemaakt en was het onvoldoende getraind en gecontroleerd.

Ze willen 5 miljoen dollar voor de geleden schade.
 
xxx
Commentaar
 
Altijd gevaar bij landing: te langzaam vliegen. Als je te snel vliegt sta je niet op tijd stil; vlieg je te langzaam, dan val je als een baksteen uit de lucht.


zondag 14 juli 2013

De voorbeeldige MANGOEST


Mangoesten zijn kleine, katachtige roofdieren die leefgebieden hebben in Afrika, Azië, het Caribisch gebied en zuidelijk Europa.
Het zijn carnivoren en ze eten insecten, hagedissen, slangen (waaronder giftige soorten!), wormen en andere kleine dieren.
In totaal zijn er ruim 30 soorten bekend waarvan de bekendste het Stokstaartje is, die zo ongeveer in iedere dierentuin vertegenwoordigd is. 

In het Jungleboek van Rudyard Kipling staat een verhaal waarin een mangoest als huisdier gehouden wordt. Zijn naam is Rikkie-tikkie-teevie, dat schijnt klanknabootsend te zijn. Hij bijt daarin inderdaad een cobra dood – geen kleinigheid.

Rikkie-Tikkie-Teevi is een goed voorbeeld voor alle padvinders (scouts). Hij is:
 
opmerkzaam,
 
leergierig,
 
lenig,
 
snel,
 
dienstbaar,
 
schoon,
 
slim,
 
handig en
 
moedig.
 

Hij werkt graag samen met anderen en wil anderen graag helpen.

dinsdag 9 juli 2013

Het woeden der gehele wereld


Het woeden der gehele wereld zal niet de roman zijn waar Maarten ’t Hart met het meeste plezier aan terugdenkt.
 
Aanvankelijk is het aardig, en met humor geschreven. Er komt een eigentijdse pedofiel in voor – hoewel dit boek dateert uit de negentiger jaren van de vorige eeuw – en er is een jongeman die zich graag als vrouw verkleedt. Verder is er in het hele boek veel aandacht voor klassieke muziekstukken, onder andere door de hoofdpersoon die pianoles heeft. En dan is er de couleur locale van het schilderachtige Maassluis, met z’n orthodox-christelijke geschiedenis; beschrijving daarvan kun je aan ’t Hart overlaten.
 
Maar op een gegeven moment wordt het vervelend. Dan gaat het genre zich opdringen, t.w. dat van de thriller. Er is een politieman doodgeschoten en wil degene die dat gedaan heeft zijn/haar vinger opsteken? Het schijnt waar gebeurd, en aangezien de moord nooit opgelost is, maakt ’t Hart er zijn eigen versie van.
De vraag is alleen waarom ik dat zou willen weten.
 
De aversie wordt vergroot door de ingewikkeldheid van de plot. Die begint in de Tweede Wereldoorlog, met een mislukte vlucht op een logger naar Engeland. De moord die er zijdelings mee verband houdt, vindt niet eerder plaats dan in ……….. 1956! Het dodelijke schot wordt (vermoedelijk) gelost door de moeder van de hoofdpersoon, die echter zijn moeder niet is. De hoofdpersoon blijkt aan het eind van het verhaal getrouwd met zijn halfzus – zonder dat ze dat overigens van elkaar weten.
Het is te ingewikkeld – en wat mij betreft te oninteressant – om het hier helemaal uit de doeken te doen. Ik zou zeggen: verdoe er je tijd niet mee.

 ***

 

Maarten ’t Hart, Het woeden der gehele wereld (roman, 1993)

vrijdag 5 juli 2013

Gipsy Kings (Les gitans)



http://www.youtube.com/watch?v=LweA7NLPB0c

Dubbele hit


Eeuwenlang stonden de Shetlandeilanden bij ons bekend als Hitland of de Hitlandse eilanden
Ze waren beroemd om hun dwergpaardjes.
Die werden aanvankelijk Hitlandse paarden genoemd. Dit werd eerst verkort tot hitlander en vervolgens tot hit of hitje.
 
Aanvankelijk werden Hitlandse paarden vooral ingezet voor ondergronds werk in de mijnen, maar halverwege de 19de eeuw werden ze ontwikkeld voor trekkend werk en werd het kleine, maar brede en zware type gefokt.
In de 20ste eeuw werd dit woord verdrongen door Shetlandpony (foto) en Shetlander, uit het Engels.

Hit(je) bleef bestaan, maar kreeg de betekenis van klein paard in het algemeen.
Overigens noemt men zo’n klein paardje in het noorden van ons land veelal ked(de). Ked was van oorsprong de naam van een zeer kleine hit.
 
Een relatief groot dwergpaardje noemde men een dubbele hit.

Modern gezinsleven

*De buren gaan opnieuw met vakantie naar Portugal. Het is er mooi weer en de campings zijn er ruimer dan elders. Evenwel, een ver en nogal prijzig reisje, want ze gaan met de auto, en slepen een caravan achter zich aan. Dat betekent veel brandstofkosten, vermeerderd met het gebruik van de airco, en de meerkosten van tolwegen.
*Dochterlief, negentien jaar, verwaardigt zich mee te gaan, maar niet langer dan voor één week. Daarna gaat ze terug naar huis – met het vliegtuig.

donderdag 4 juli 2013

Bangalore / Bengaluru


Bangalore is de hoofdstad van de Indiase staat Karnataka.
Het heeft 8.425.970 inwoners en is de op twee na grootste stad in India.
Het is een belangrijk centrum van de informatietechnologie in India geworden en wordt wel de Silicon Valley van India genoemd.
 
Voor Bangalore het centrum van de Indiase IT wereld werd, was het bekend als de stad van de tuinen zoals Lal Bagh.
 
Niet iedereen is even enthousiast:"Noisy and intolerable place to live in".
Je vindt het hier.

woensdag 3 juli 2013

Rudyard Kipling

vader en zoon Kipling, ca. 1880


Joseph Rudyard Kipling (Bombay (Brits Indië), 1865 – Londen 1936) was een Britse schrijver en dichter. Hij schreef onder meer The Jungle Book, een fabel over het jongetje Mowgli dat door wilde dieren wordt opgevoed.
 
Hier werden meerdere films en tekenfilms op gebaseerd, onder andere door Walt Disney. De filmversies zijn minder diepgravend en karaktervol dan de verhalen. 
 
Nobelprijs 1907.
 
Kipling hield van dieren. Met name honden spelen een grote rol in zijn meer sentimentele gedichten, maar ook paarden, hyena's, wolven, runderen en slangen waren onderwerpen voor zijn poëzie.

dinsdag 2 juli 2013

Het hart van de Hartstichting

 
 
 

Dit is een schematische voorstelling van het hart. Daar kan de Hartstichting niet mee uit de voeten. Zij heeft er dit van laten maken:
 

Niet slecht naar mijn smaak. Van de bovenkant is een vlam gemaakt, die van de (witte) toorts afkomt. Spel met vorm en kleur. Een fatsoenlijker organisatie waardig.

Merckenburg (2)

Foto M. Minderhoud

maandag 1 juli 2013

De volmaakte zinloosheid: 'geocaching'

Ik zie een oudere man op een dijkje scharrelen. Het bestaat uit kleine rotsblokken waartussen onkruid welig opschiet. Een rare plek, want je moet ook nog over een hekje klimmen om er te komen. Als hij niet oppast, belandt hij in het water. Zoekt hij misschien groenvoer voor een konijn?
 
Toevallig is hij net klaar en op de vaste wal gekomen vraag ik nieuwsgierig naar zijn activiteit. Welnu, geloof het of niet: hij doet een spelletje! Dat blijkt een vorm van verstoppertje te zijn. Je verstopt een voorwerp en meldt op internet de coördinaten. Vervolgens gaan mensen dit zoeken en als ze het gevonden hebben, noteren ze dat op een papiertje bij het voorwerp en waarschijnlijk ook op internet. Het is internationaal en wordt gespeeld sinds het jaar 2000. Het is iets minder eenvoudig dan het lijkt want vind maar eens iets tussen rotsblokken. Of elders, in de struiken. De gekste (publieke) plaatsen worden bedacht.
 
De man nodigt mij uit om het voorwerp te bekijken. Over het hekje, de rotsblokken op. Het voorwerp ligt niet onder een stuk steen maar ertussen, verstopt onder het onkruid. Het is een klein pillendoosje waarin een rolletje papier zit, met daarop intussen tientallen namen van vinders, met de data. Het is waterdicht.
 
Als hij uitverteld is, stapt hij op de fiets, op weg naar de volgende geheime locatie.
Zo brengen in ons land zo’n 200.000 pensionado’s de dag door.