Meniscus

-

Meniscus (Gr. 'halve maan') is de naam voor de vloeistofspiegel die kan worden waargenomen op het grensvlak tussen een vloeistof en de lucht, of tussen twee niet-mengbare vloeistoffen.De vorm van de meniscus wordt bepaald door drie natuurkundige gegevens:

1.   de zwaartekracht

2.   de interne cohesie van de vloeistof

3. de adhesiekrachten van de vloeistof naar het materiaal van de wand.

Als alleen zwaartekracht zou spelen ontstaat er een perfect vlakke, perfect horizontale grenslaag.De inwendige moleculaire aantrekkingskrachten in de vloeistof (vanderwaalskrachten, en bijvoorbeeld ook waterstofbruggen in het geval van water) streven naar een bolvorm van de vloeistof, een toestand waarin het oppervlak zo klein mogelijk wordt.  
De krachten tussen het materiaal van het vat en de vloeistof bepalen echter hoe de meniscus er uiteindelijk uitziet. Als de aantrekkingskracht van de wand overheerst, dan kruipt de vloeistof wat tegen de wanden van het vat omhoog en wordt de resulterende meniscus hol (concaaf). Dit ligt ten grondslag aan de capillaire werking, maar het effect is ook te zien bij water in een schoon glas.