Stikstof

 We leren de lln. wel aan in het eerste middelbaar dat er 21 procent zuurstofgas in de aanwezige lucht zit en dat we die zuurstof opnemen en koolstofdioxide uitademen (en nog een beetje zuurstof) maar met de grote hoeveelheid stikstof die in de lucht zit ... die komt tijdens het inademen ook in onze longen maar wordt daar nog iets mee gedaan of ademen we dat onmiddellijk terug uit, of wordt het toch door onze rode bloedcellen eerst doorheen het lichaam getransporteerd en dan gewoon terug afgegeven aan de longblaasjes in de longen ? En zo ja heeft stikstof dan een functie ?

Ik heb wel iets gelezen over het feit dat bij duiken er dus wel stikstof in het bloed wordt opgenomen maar wat als we niet duiken?

Antwoord

In ons lichaam wordt zuurstof geconsumeerd en koolstofdioxide geproduceerd door het celmetabolisme. We hebben actieve systemen die de koolstofdioxide uit de weefsels afvoeren naar de longen, waar het vervolgens afgegeven wordt aan de buitenwereld (waar de lucht een lagere concentratie koolstofdioxide bevat); en omgekeerd voor zuurstoftransport van de longen naar de weefsels. Zoals u weet, wordt zuurstof gebonden aan het daarin gespecialiseerde eiwit hemoglobine; koolstofdioxide ook, maar dat wordt in de rode bloedcellen grotendeels omgezet tot bicarbonaat dat in het plasma opgelost wordt. We hebben echter geen actief systeem om stikstof te binden en te transporteren (alleen sommige bacteriën kunnen dat). Onze cellen produceren ook geen stikstofgas, noch nemen ze het actief op. Dus blijft de stikstofconcentratie in ons lichaam in evenwicht met die buiten ons lichaam. Die stikstof circuleert als het ware vrij rond in de weefsels. Wanneer we duiken, zal dit gas samengeperst worden, en als de druk daarna te snel naar beneden gaat omdat we te snel stijgen in het water, ontspant het gas te snel waarbij gasbellen ontstaan die voor gewrichtspijn zorgen of erger.

Stikstof heeft uiteraard een zeer belangrijke functie, het is een essentieel onderdeel van de aminozuren en dus eiwitten, maar onze voorouders hebben nooit een systeem geëvolueerd om stikstof uit de lucht op te nemen. Andere dieren, of planten, kunnen dat ook niet. Sommige planten zoals peulgewassen leven in symbiose met stikstof-fixerende bacteriën in hun wortels. Die bacteriën zijn de enige die stikstof kunnen opnemen uit de lucht. Omdat de eukaryoten (dieren en planten) niet uit die bacteriën zijn geëvolueerd, hebben ze ook nooit het vermogen tot stikstoffixatie verkregen. De meeste planten nemen stikstof op vanuit in het water opgeloste nitraten en ammoniumzouten. En dieren nemen het op uit de voeding, via afbraak van eiwitten.

https://www.ikhebeenvraag.be/vraag/31399/Gaan-we-tijdens-het-ademen-ook-stikstof-en-of-edelgassen-opnemen-in-het-bloed