Luchtvaart in sneeuw en ijs

Foto Andrés Allotta; Planespotters.Net

De luchtvaart is tot bloei gekomen door zijn snelheid. Sneller dan met trein of auto leg je grote afstanden af. Die snelheid heeft een prijs: de prijs van het kaartje. Die is sterk gedaald door de onderlinge concurrentie, maar ook doordat geen belasting geheven wordt over de brandstof. De automobilist betaalt per liter 21% BTW.

Maar er is ook een verborgen prijs aan de snelheid. Dat is de haast om te vertrekken. Men wil op tijd vliegen, al was het alleen maar om de aansluitingen van de passagiers niet in gevaar te brengen. Om nog maar niet te spreken van de kosten voor de luchtvaartmaatschappij die het uitvallen van een vlucht met zich meebrengt. Dat betekent dat piloten niet weinig stressbestendig moeten zijn.

Dat die haast tot ongelukken leidt spreekt vanzelf. Het behoort dus tot de bedrijfscultuur om personeelsleden te instrueren dat veiligheid ten allen tijde voorop moet staan. Maar mensen zijn mensen.

Air Ontario vlucht 1363

1. De APU – startmotor - was al een tijdje kapot en werd maar niet gerepareerd. Het ging om een Nederlands straalvliegtuig, Fokker F-28 Fellowship (foto), aangekocht door Air Ontario. Maar sommige onderdelen, zoals de startmotor, waren in Canada niet voorradig. Gevolg was dat de captain één motor niet kon afzetten tijdens het tanken, - wat al gevaarlijk is. Wanneer beide motoren afgezet zouden zijn, bestond het risico dat ze niet meer gestart konden worden.
2. Door het uitvallen van een andere vlucht kreeg dit toestel er opeens tien passagiers (en bagage) bij. Met gevolg dat de captain kerosine moest laten aftappen, omdat het anders te zwaar zou zijn. 
3. De verkeersleiding onderbreekt geregeld de start van vliegtuigen, om allerlei redenen. Dat betekent extra-wachttijd. 
4. Wanneer het sneeuwt betekent dat extra sneeuw en ijs op de vleugels. Het vliegtuig moet dan opnieuw ontijsd worden. Ook daarmee is aanzienlijk tijdverlies gemoeid.

De captain meende het risico te kunnen nemen: hij had weinig keus. Het vliegtuig maakte echter meteen na de start geen hoogte en stortte na 15 seconden neer, op 900 m van de startbaan. Beide piloten, een stewardess en 21 passagiers kwamen om het leven.

USAir vlucht 405

Het onderzoek naar de ramp met Air Ontario werd bemoeilijkt door het feit dat de beide zwarte dozen onbruikbaar geraakt waren, doordat het brandende vliegtuig een temperatuur bereikt had van boven 1100°. De onderzoeksrechter publiceerde zo snel mogelijk een tussenrapport, bedoeld als waarschuwing voor de maatschappijen die ook met F-28’s vliegen. Een van die maatschappijen was USAir.

Drie jaar na de crash met Air Ontario vond in 1992 een identiek ongeluk plaats op de luchthaven van New York City (La Guardia), ook met een in Nederland gebouwde F-28, nu van USAir. Het toestel belandde in het water van Flushing Bay. (foto) 27 Mensen kwamen om het leven.
De Amerikaanse Luchtvaartautoriteit (FAA) beweerde dat ze het onderzoeksrapport van de crash met Air Ontario nooit ontvangen had. Volgens de Canadese onderzoeksrechter Moshansky (foto) kan dat niet waar zijn.

Een van de verbeteringen sindsdien is dat vliegtuigen niet meer ontijsd worden bij de gate waar de passagiers aan boord komen, maar op de starbaan zelf, zo kort mogelijk voor vertrek.

New York, La Guardia Airport, crash site (oval)