Oostvaardersplassen 2011-2012

De balans na een strenge winter in natuurgebied de Oostvaardersplassen

dinsdag 01-05-2012

Dit is een origineel bericht van Staatsbosbeheer *

.
Voor het tweede jaar is in natuurgebied de Oostvaardersplassen een nieuwe vorm van beheer van kracht geweest. Het zogenaamde 'vroeg reactief beheer' houdt in dat de in het wild levende edelherten, konikpaarden en Heckrunderen, die in een mindere conditie zijn, worden afgeschoten om mogelijk lijden te voorkomen.

Gedurende de afgelopen strenge winter zijn 1477 dieren doodgegaan, en het overgrote deel van deze dieren is geschoten op basis van het afschotprotocol. Dat houdt in dat 85% van alle dode dieren is afgeschoten door boswachters van Staatsbosbeheer.

Winter
De winter van 2011-2012 wordt door weermannen aangeduid als een winter van uitersten met in Flevoland zelfs diverse temperatuurrecords. In de nacht van 4 op 5 februari werd in Lelystad een temperatuur gemeten van maar liefst -23 graden Celsius. Er was sprake van langdurige strenge vorst, en er viel ook sneeuw. De Elfstedenkoorts hield Nederland langdurig in de greep.

Afschotprotocol
Het afschotprotocol 'vroeg reactief beheer' betekent dat als een dier in een mindere conditie komt, en het aannemelijk is gezien de omgevingsomstandigheden dat het de winter niet zal overleven, het dier wordt afgeschoten. Bij de omgevingsomstandigheden wordt onder andere gekeken naar beschutting, voedsel, weersomstandigheden en weersverwachting. Iedere winter is een onafhankelijk dierenarts frequent in het gebied.

Cijfers
In het beheer is veel aandacht besteed aan het vroegtijdig vinden van dieren in een mindere conditie. Dat is terug te zien in de cijfers. Het percentage dieren dat door afschot om het leven is gekomen is 85%. Een flink aantal dieren zakten bij de beginnende vorst en startende dooi door het ijs. Ook door de aanwezigheid van vele recreanten in het gebied (schaatsers) kon er niet altijd op alle plekken tot verantwoord afschot worden overgegaan.

Er zijn meer dieren doodgegaan dan in 2010-2011. Dit seizoen totaal 1477 dieren. Dat is zo'n 30% van de totale populatie. Dit percentage is vergelijkbaar met sterfte in andere natuurgebieden.

Extra mankracht
In de periode 1 december t/m half april werd door een viertal beheerders dagelijks in de ochtend en middag een uitgebreide ronde door het uitgestrekte gebied gemaakt. Hierbij werd actief en systematisch gezocht naar dieren in een mindere conditie om eventueel onnodig lijden te voorkomen. De conditie van het individuele dier is bij het beheer altijd het uitgangspunt, daarbij wordt er ook gekeken naar de omgevingsconditie van het gebied. In deze winterperiode is er tijdelijk extra personeel (4 à 5 man) extra ingezet vanuit andere Staatsbosbeheergebieden. Zij hebben geholpen bij surveillance, monitoring en voorlichting.

Schuilmogelijkheden
Er is veel aandacht besteed aan de wekelijkse monitoring om te kijken hoe de dieren gebruik maken van het terrein (inclusief de aangelegde schuilrichels en bosrijke gebieden aan de randen van het gebied). Dit doen we om in de toekomst eventueel maatregelen te kunnen nemen om nog meer beschutting te creëren die aansluit bij het terreingebruik van de dieren.

Tijdelijke afsluiting
De tijdelijke afsluiting van de bosrijke gebieden voor recreanten (het Oostvaardersbos en de zogenaamde Driehoek) heeft goed gewerkt. De dieren trekken zich, vooral aan het einde van de winter, vaak terug in die gebieden. Het is goed dat zij daar dan weer de rust vonden. Het publiek toonde, net zoals andere jaren, begrip voor de tijdelijke afsluiting.
.

***

Commentaar:

*1. De jaartallen zijn gecorrigeerd, die stonden verkeerd in het persbericht.

2. Het aantal dieren dat niet afgeschoten is, is een natuurlijke dood gestorven. (15% of ca. 222 dieren).
3. Er wordt munitie van groot kaliber gebruikt.
4. De Partij voor de Dieren (en Faunabescherming) heb ik hier nog niet over gehoord. Zoals bekend is men daar tegen afschot...