donderdag 24 maart 2016

Luchtvaart: automatisering

-


Airbus A-320

.In een hoofdstuk in zijn boek De Glazen Kooi beschrijft Nicholas Carr de betekenis van de automatisering in de luchtvaart. Hij haalt twee beruchte crashes aan die te wijten zijn aan fouten van de piloten, doordat ze tengevolge van de automatisering, hun vliegvaardigheid verloren hadden. Het betreft het neerstorten van het Air Francetoestel in de Atlantische Oceaan in 2009, en het het neerstorten van een kleiner vliegtuig op een buitenwijk van de Amerikaanse stad Buffalo in hetzelfde jaar.
De eerste automatische piloot werd gedemonstreerd in 1914 in Parijs. Het betreft de installatie in het vliegtuig van twee gyroscopen, aangedreven door een generator die op wind werkte, achter de propeller. De horizontale gyroscoop hield de vleugels stabiel en de kiel recht, terwijl de verticale gyroscoop verantwoordelijk was voor de besturing. Uitvinding van de Amerikanen Sperry, vader en zoon.
In 1947 voerde de Amerikaanse luchtvaart een experiment uit, waarop van Newfoundland gevlogen werd naar Oxfordshire in Engeland. Behalve de testpiloot waren er zeven bemanningsleden aan boord, maar het toestel voerde de gehele vlucht uit op de automatische piloot: van start tot landing!
In 1988 werd de laatste stap gedaan door Airbus: de mechanische besturing werd overgenomen door de digitale. Het systeem heet fly-by-wire. Dit betekent dat de piloten van vandaag alles bij elkaar ongeveer drie minuten de besturing in handen hebben, tijdens opstijgen en landen. De rest van de tijd kijken ze op schermen en voeren gegevens in. Piloten in de burgerluchtvaart zijn computerpersoneel geworden. Het gevaar ervan werd hierboven geïllustreerd in de eerste alinea. De piloten zijn te afhankelijk geworden van de computers. 
Zestig jaar geleden zaten er vijf deskundigen in de cockpit. De navigator, de radio-operator, de boordwerktuigkundige en twee piloten. Alleen de twee piloten zijn nog over. Ze verdienen nu gemiddeld € 33.000 p.p. per jaar. Vroeger was dat zo’n € 180.000. Het is dus de automatisering die het vliegen spotgoedkoop gemaakt heeft.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten