KING Pepermunt

De industriële geschiedenis van KING Pepermunt is heel aardig opgetekend; gedrukt op mooi papier en aantrekkelijk geïllustreerd. *

Het bedrijf dateert van 1902 en je maakt niet alleen de ontwikkeling mee, maar er zijn ook verwijzingen naar andere bekende snoepfabrikanten, zoals De Faam in Breda, ook pepermunt. Zelfs al sinds 1838!

KING heeft een rijke geschiedenis zoals o.a. blijkt uit de reclames, gedichtjes, en citaten. Maarten ’t Hart bijvoorbeeld sprak van ‘het witte horloge’, verwijzend naar de consumptie ervan tijdens de eredienst in de protestantse kerken.

De grap is dat KING een uitgesproken rooms-katholiek familiebedrijf is. Maar de katholieken hadden blijkbaar genoeg aan hun ouwels!

Het bedrijf staat nog steeds in Sneek, en is opgericht als 'Tonnema'. Die naam is men blijven voeren hoewel dit alleen de naam van de geldschieter uit 1902 was, die verder niks met het bedrijf van doen had.

De stichter was Nicolaas de Vries. Hij begon als knecht in de Friesche Suikerwerk, Kandij en Pepermuntfabriek, opgericht te Sneek in 1860. Dit werd door Nicolaas overgenomen en voortgezet als Tonnema en Co.

Nicolaas werd opgevolgd door zoon Nico, en die weer door zoon Nico jr.

Ik heb een rol pepermunt gekocht bij de kassa in de supermarkt. Leuk is dat op de wikkel nog altijd een plaatje staat van Van Hamel Roos, met spiegelende brilleglazen en een doktersjasje. Hij was een Amsterdamse apotheker, die ooit de kwaliteit van het product controleerde! Pepermunt werd namelijk niet alleen verkocht als ‘natuurzuiver’ - nog altijd! -  maar ook als ‘medicinaal’!

Het wordt gemaakt van (plantaardige) pepermuntolie, gemengd met Arabische gom, een gelei, en poedersuiker. Een goedkope versie is geperst; KING daarentegen wordt van een plaat gestoken.

De naam KING bedacht Nico sr tijdens een wandeling met zijn anglofiele broer in Engeland. De naam refereert aan het herkomstland van het product (Engeland), is kort en krachtig en heeft een internationale allure. Een ijzersterk beeldmerk.

Er staat ook nog altijd een kroontje op de rol, maar het predicaat ‘koninklijk’ werd nooit verworven. De auteur veronderstelt wegens de roomse achtergrond van de directie.

Na de oorlog werd, onder veel meer, ook RANG geproduceerd. Bijzonder daaraan was dat ieder zuurtje afzonderlijk verpakt was. Verder ‘Italiano’, en nog later ‘After Dinner Mints’.

In de (latere) Raad van Commissarissen zaten o.a. Norbert Schmelzer en Paul Nouwen, de laatste beter bekend als directeur van de ANWB.

Het waren grote gezinnen en zoals je kunt verwachten in een grote familie, betrokken bij een bedrijf waarin veel geld omgaat, is het ten onder gegaan aan hebberigheid en ruzies. Daarin speelden vanzelf ook aangetrouwden een rol. Met name de familie Lampe, een gefortuneerde katholieke familie van kooplieden, oorspronkelijk uit Westfalen, net als de Brenninkmeiers en vele andere ondernemende immigranten.

De hooglopende conflicten hebben zelfs geleid tot een arrest van de Hoge Raad uit 1991: het Lampe-Tonnema arrest, zie hieronder.

Het bedrijf werd in 1988 verkocht aan Van Nelle in Rotterdam. Die verkocht het door aan CSM, en die weer aan Douwe Egberts in Joure. Dat was een soort thuiskomen in de regio. De Fries Cor Boonstra zwaaide er toen de scepter; hij werd nadien vooral bekend als bestuurder van Philips.

Momenteel is KING in handen van een Amerikaanse onderneming.

===

* Jef de Jager, De King familie. Geschiedenis van een pepermuntje

Friese Pers Boekerij 2010.

HR Lampe/Tonnema

Strijd goede trouw? Artikel 2:15 BW. Tweede generatie BV. Blokkeringregeling.

Tonnema BV is een familiebedrijf waarvan de aandelen oorspronkelijk werden gehouden door N.J. en P.J. de Vries. De aandelen zijn overgegaan op de nakomelingen. Dan wordt er een ava gehouden waarin wordt gesproken over mogelijke overdracht van de aandelen aan een derde. Een van de aandeelhouders, Lampe, was bij die bewuste bespreking niet maar bij een latere waarin hij geen bezwaar maakte, wel aanwezig.

Een bank meldde dat er een bod was uitgebracht en alle aandeelhouders, behalve Lampe gingen akkoord. Lampe had zich kennelijk bedacht en verlangde met een beroep op de statutaire aanbiedingsregeling dat de aandelen aan hemzelf – als medeaandeelhouder – zouden worden aangeboden. Bestuur en commissarissen stellen de ava voor bij statutenwijziging de aanbiedings- in een goedkeuringsregeling te wijzigen. De ava besluit met alleen de stem van Lampe tegen tot de voorgestelde statutenwijziging. Dan brengt Lampe een bod uit op de aandelen maar dit wordt niet aanvaard door de ava. De goedkeuring aan de overdracht aan Van Nelle Holding NV wordt verleend door de ava.

Lampe vordert bij de RB vernietiging respectievelijk nietigverklaring van het ava-besluit waarbij de statuten werden gewijzigd omdat dit zijns inziens in strijd was met de redelijkheid en billijkheid en met de jegens Lampe betamelijke zorgvuldigheid omdat het besluit ‘geen ander oogmerk had dan het ongedaan maken van het aan Lampe toekomende voorkeursrecht’.

RB en Hof wijzen vordering af.

HR: ‘de vraag of het besluit tot statutenwijziging in strijd is met de goede trouw (is) geen andere en engere dan de vraag of het handelen van de ava in strijd is met de in artikel 2:7 bedoelde redelijkheid en billijkheid.