Veehouders contra Milieudefensie
De bestreden reclame-uitingen betreffen een radiocommercial en
een filmpje op de website van Milieudefensie (en You Tube) waarin bezwaar wordt
gemaakt tegen megastallen.
In de radiospot is Martin Gaus te horen die zegt:
“Ik weet heel goed dat koeien, kippen en varkens in
megastallen een verschrikkelijk leven hebben. Dierenmishandeling in het groot.
Dat kan niet, dat mag niet. Trek de politiek over de streep. Doe mee met
Milieudefensie op dierenindewei.nl. Ik teken, Martin Gaus.”
In het filmpje is Martin Gaus te zien die, met een kip in
zijn armen, telefoneert met Kamerlid Dion Graus en zegt:
“Ja, met Martin Gaus. Dag meneer Graus. Hallo.
Ja, ik sta hier met een hele blote kip die een rotleven
heeft gehad. Die zit in zogenaamde megastallen. Weet u wel, die slachtkippen.
Ja, zeven miljoen per week worden er dood gemaakt. En vandaag een fantastisch
moment heb ik begrepen: 1 4 4, red een dier. Dion, dit moet de eerste zijn. En
ik hoef niet meer te bellen voor de volgende zeven miljoen? En die megastallen,
afschaffen die handel. Okay, doen. Dankjewel. Milieudefensie helpt je een
handje mee. Dag.”
In beeld verschijnt onder meer de oproep “Teken tegen
megastallen!”.
De klacht
Er bestaat geen feitelijke of wetenschappelijke onderbouwing
voor de bewering in de uitingen dat dieren in megastallen gruwelijk worden
mishandeld.
Het houden van dieren in grote stallen is in Nederland wettelijk
toegestaan en mag niet gelijk worden gesteld aan dierenmishandeling.
Ten
onrechte wordt in de uitingen een relatie gelegd tussen het houden van dieren
in megastallen en strafbare handelingen door veehouders.
Het verweer
In de uitingen wordt het systeem van megastallen
aangeklaagd. De reclamecampagne heeft niet tot doel handelingen van individuele
boeren aan de kaak te stellen.
Er wordt niet gezegd dat dieren in megastallen
gruwelijk worden mishandeld. Wel wordt gesteld dat dieren in megastallen een
verschrikkelijk c.q. een rotleven hebben, wat door Milieudefensie wordt
betiteld als “dierenmishandeling in het groot”.
Volgens (deels door
adverteerder overgelegde) onderzoeken van de Animal Science Group en de EFSA is
in de veehouderij sprake van ernstig en langdurig ongerief. Milieudefensie
spreekt daarom van dierenleed, ook al wordt aan de wettelijke verplichtingen
van de veehouderij voldaan.
In megastallen, waarin het aantal dieren gemiddeld
een factor 3,4 groter is dan in een modale stal, is sprake van dierenleed in
het groot, wat door Milieudefensie wordt gekwalificeerd als “dierenmishandeling
in het groot”. Hierbij wordt uitgegaan van de betekenis van de term
“dierenmishandeling” in het dagelijks spraakgebruik.
Milieudefensie maakt met
deze uitingen gebruik van het grondwettelijke recht op vrijheid tot het
verkondigen van een mening.
De mondelinge behandeling
Het standpunt van adverteerder is nader toegelicht.
Het oordeel van de Commissie
In de bestreden uitingen wordt bij monde van Martin Gaus
door Milieudefensie stelling genomen tegen het systeem van megastallen en
worden luisteraars en kijkers opgeroepen te tekenen tegen megastallen.
Het
staat Milieudefensie in beginsel vrij haar mening over megastallen te geven en
de wijze waarop Milieudefensie dat in de onderhavige reclame-uitingen doet,
acht de Commissie n i e t van dien aard dat sprake is van strijd met de
Nederlandse Reclame Code (NRC).
Door Milieudefensie is voldoende
onderbouwd dat de leefomstandigheden van dieren in megastallen leiden tot
ernstig en langdurig ongerief bij deze dieren. Naar het oordeel van de
Commissie overschrijdt de kwalificatie “dierenmishandeling in het groot” die
Milieudefensie hieraan geeft, niet de grenzen van het toelaatbare.
Daarbij
speelt een rol dat het in het kader van een maatschappelijk debat, waarin de
onderhavige reclamecampagne gevoerd wordt, niet ongebruikelijk is een standpunt
in scherpe bewoordingen duidelijk te maken. De Commissie acht voldoende
duidelijk dat de uitingen geen beschuldiging inhouden van het plegen van
strafbare feiten door individuele veehouders die dieren in megastallen houden.
Gelet op het vorenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten